اجزای تنبک

تنه ی اصلی تنبک از سه جنس چوب،سفال و فلز تهیه میشود که مرسوم ترین آن تنبک چوبی است.همچنین برای تهیه ی پوست تنبک، از پوست گوساله،شتر و بز استفاده میشود.پوست شتر از میان این سه بم ترین صدا را دارد و پوست بز زیر ترین صدا را داراست.پیشنهاد اکثریت اساتید تنبک به تهیه تنبک با پوست گوساله میباشد که بهترین صدا را از این میان دارا میباشد.
ساز تنبک همانند تصویر که مشاهده میکنید از پنج بخش پوست ، دهانه بزرگ ، تنه ی اصلی ، نفیر و دهانه کوچک تشکیل شده است.که در تمامی تنبک ها یکسان است.

برای نوازندگی تنبک،علامت ها بر سه بخش اولیه یعنی پوست،دهانه بزرگ و تنه ی اصلی اجرا میشوند که تمرکز در دوره ی مقدماتی بر روی پوست میباشد.
قبل از شروع برای اشنایی با نت ها، سبک ها و علامت ها با نواحی پوست آشنا میشویم که شامل سه بخش مرکزی (تم)، میانه، کناره (بک) است.

علامت هایی که با ˄ نمایش داده میشوند مربوط به دست راست میباشد و علامت هایی که با ˅ نمایش داده میشوند مربوط به دسته چپ است.همچنین ترتیب انگشت ها مانند شکل زیر است.

نت خوانی تنبک

نت خوانی تنبک از چهار بخش زیر تشکیل می شود:

•  علامت ها
• کشش ها
• سکوت ها
•  اصطلاحات و تئوری موسیقی مشترک

علامت ها

تنبک چیزی حدود 250 علامت مختلف دارد که هر کدام آوا و نحوه ی نواختن منحصر به فردی دارد که در این مقاله به توضیح پنج حرکت اصلی آن میپردازیم.
5: اشاره راست نام دارد در این حالت پنج انگشت دست راست با حرکت مچ در ناحیه ی میانه ضربه وارد میکند.
4: اشاره ی چپ نام دارد و در این حالت چهار انگشت دسته چپ با حرکت مچ و از بالا در ناحیه ی میانه ضربه وارد میکند.
˅2: نام این حرکت پلنگ دو است. در این حالت با دست چپ ضربه ای مانند بشکن در ناحیه ی کناره وارد میکنیم که شماره بالای حرکت تعیین کننده ی انگشت وارد کننده ی ضربه میباشد.
˄: این حرکت هشت یا بک نام دارد در این حالت با بند اول انگشت دوم دست راست ضربه ای در کناره تنبک با حرکت مچ وارد میکنیم.
Ɋ: این حرکت تم نام دارد در این حالت دست راست حالت قوسی پیدا کرده (قاشق مانند) و با حرکت مچ در ناحیه ی مرکز ضربه وارد میکند.
علامت های این حرکات به سبک نوین نگارش شده و در حالت سنتی فقط شکل علامت ها دچار تغییر می شوند.

کشش ها

برای درک مفهوم کشش ها نت 4/4 را مثال میزنیم
یک سبد را در نظر بگیرید که چهار جای خالی برای گذاشتن یک میوه در آن جای خالی دارد (مخرج کسر) نت گرد نت پایه و اصلی برای جا گرفتن داخل این سبد است و تمام این جا های خالی را پر میکند.حال به جای یک نت گرد درون این سبد میتوان از دو نت سفید استفاده کرد.این روال تا انتها به همین شکل است به این معنی که مثلا به جای یک نت سفید میتوان از دو نت سیاه و یا چهار نت چنگ استفاده کرد.

سکوت ها

در ساز های کوبه ای سکوت ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است و با دیدن علامت سکوت مربوطه به اندازه ی علامت آن سکوت میکنیم.این علامت ها مانند علامت های کشش است با این تفاوت که نباید حرکتی انجام دهید،این کار در نگاه اول آسان به نظر میرسد ولی در قطعات مختلف این کار سختی خود را نشان می دهد.

اصطلاحات و تئوری موسیقی مشترک

تئوری موسیقی زبان مشترک بین تمامی ساز ها است و تنبک نیز از این قاعده مستثنی نیست. سبک های نت خوانی تنبک شامل دو سبک تک خط و سه خط است که در ادامه به توضیح آن ها می پردازیم. منظور از خط در سبک های بالا خط حامل است.خط حامل، خطی است که نت ها بر روی آن سوار می شوند.